سوره‌ای برای بیان انواع نعمت‌ها

 شانزدهمین سوره قرآن کریم ، که 128 آیه دارد، به‌ دلیل اشاره به خلقت زنبور عسل ، ”نحل“ نام گرفته است. قسمتى از آن در «مکّه» و قسمتى در «مدینه» نازل گردیده است‏.

مطابق نظر مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر المیزان ، از شأن نزول‌های آیات این سوره، فهمیده می‌شود که چهل آیه اول آن ، مربوط به اواخر دوران مکّه و هشتاد و هشت آیه دیگر آن، مربوط به اوایل زمان هجرت به مدینه است.

یکی از نام‌های این سوره ، سوره نعمت‌هاست، زیرا بالغ بر پنجاه نعمت در آن آمده است.

 

محتوای سوره

و بطور کلى محتواى این سوره را امور زیر تشکیل مى‏دهد.

1- بیش از همه بحث از نعمتهاى خداوند در این سوره به میان آمده و آن چنان ریزه کاریهاى آن شرح داده شده که حسّ شکرگزارى هر انسان آزاده‏اى را بیدار مى‏کند.

این نعمتها شامل نعمتهاى مربوط به باران، نور آفتاب، انواع گیاهان و میوه‏ها و مواد غذایى دیگر، و حیواناتى که خدمتگزار انسانها هستند و انواع وسائل زندگى و حتى نعمت فرزند و همسر، و خلاصه شامل «انواع طیّبات» مى‏گردد.

2- بخش دیگرى از آن، از دلائل توحید و عظمت خلقت خدا، و معاد بحث مى‏کند.

3- قسمت دیگرى از آن از احکام مختلف اسلامى سخن مى‏گوید.

4- بخش دیگرى از بدعتهاى مشرکان سخن به میان آورده.

5- و بالاخره در قسمت دیگرى انسانها را از وسوسه‏هاى شیطان بر حذر مى‏دارد.

 

فضیلت تلاوت سوره ی نحل

حضرت رسول (ص ) فرمود: که هر که سوره ی نحل را بخواند خدای تعالی نعمتهایی که به او داده است حساب نکند و اگر در روز یا در آن شب که این سوره را خوانده باشد بمیرد برای او را به اندازه ای ثواب باشد که تنها خدا داند.