خواب

خواب

متن زیر در خصوص مسأله "خواب وبیداری و آداب آن" از کتاب ارزشمند "مفاتیح الحیات" اثر حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی انتخاب شده که از نظر می گذرانیم:

 

خواب و بیداری از نیازهای اساسی انسان‌اند که باید به درستی تنظیم شوند، خواب مایه قوت و پایداری جسم و جان است و اختلال در آن روند زندگی عادی انسان را برای انجام وظایف خود با مشکل روبه‌رو می‌ سازد. در روایات اهل بیت (سلام الله علیهم) دستورهای ویژه‌ای درباره رعایت برخی حالت.ها در انجام دادن کارها، آداب خوابیدن، وقت خوابیدن و پرهیز از افراط و تفریط در خواب وارد شده است که مقداری از آن در این فصل ارائه می‌گردد.

در آموزه‌های دینی اولویت سمت ‌راست در برخی از کارها توصیه شده است برای مثال خوردن غذا با دست راست، ورود به مسجد و خروج از دستشویی با پای راست، و... از مصادیق آن است. پیامبر گرامی(صلی الله علیه و آله) فرمود: خدا سمت راست در هر چیزی را دوست می‌دارد.

روایت شده است پیامبر(صلی الله علیه و آله) خوش داشت که کار‌ها با سمت راست انجام گیرد؛ حتی [پیاده شدن از مرکب و] پا از کفش درآوردن و کفش پوشیدن و از آلوده کردن سمت راست نهی شده است.

آداب خوابیدن

رسول خدا(صلی الله علیه و آله) می‌فرماید: ای علی! خوابیدن چهار گونه است: خواب پیامبران بر پشت، خواب موٴمنان بر پهلوی راست، خواب کافران و منافقان بر پهلوی چپ و خواب شیطان‌ها بر رویشان است. (الفقیه، ج4، ص365)

امیرمؤمنان (سلام الله علیه) می‌فرماید:خوابیدن چهار قسم است: پیامبران بر پشت دراز کشیده می‌خوابند، در حالی که چشمهایشان برای دریافت وحی پروردگار نمی‌خوابد. موٴمن رو به قبله بر پهلوی راست می‌خوابد. پادشاهان و فرزندانشان برای گوارایی غذا بر پهلوی چپ می‌خوابند و ابلیس و برادرانش و دیوانگان و آسیب دیدگان عقلی بر روی شکم می‌خوابند.

در محضر عالمان (2)

بسم الله الرحمن الرحیم

آیا تلاوت قرآن در صورتى که انسان معناى آیات را نفهمد اثر و فایده‌اى دارد؟

اگر اهمیت و فضیلت تلاوت قرآن براى ما روشن شود و بدانیم که قرآن تکلم و سخن گفتن خداوند با ما ‏است، و با طهارت باطن و اُنس با قرآن لذت تلاوت را بچشیم، هیچ گاه حاضر نمى‌شویم بین خود و قرآن ‏فاصله بیندازیم و هرگز از فیض عظیم آن، حداقل با تلاوت پنجاه آیهٔ در شبانه‌روز، محروم نمى‌گردیم.‏ خداى سبحان رسول الله (صلّى‌الله‌علیه‌وآله) را مستقیماً تحت ولایت خود معرفى کرده، مى‌فرماید: «إنّ ‏ولیّى الله الّذى نزّل الکتاب و هو یتولّى الصّالحین»(1) این آیهٔ کریمه حاوى چند مطلب است: اول آن ‏که مى‌فرماید خدا ولى رسول الله است «ان ولیّى الله» دوم آن که همان خدایى ولى رسول الله است که ‏قرآن را نازل فرموده «الّذى نزل الکتاب» و سوم آن که خداوند متولّى صالحین است «و هو یتولّى الصالحین». ‏با توجه به این سه نکته مى‌فهمیم راه این که خدا ولى انسان باشد، آن است که انسان، صالح بشود و تا ‏صالح نگردد تحت ولایت الله نخواهد بود و خدا هم تولى او را نخواهد پذیرفت و بهترین راه صلاح هم اُنس با ‏قرآن است. این جمله که مى‌فرماید ولى رسول الله (صلّى‌الله‌علیه‌وآله)، خدایى است که قرآن را نازل کرده از ‏باب تعلیق حکم بر وصف مى‌باشد که مشعر به علیّت است؛ یعنى اگر کسى به قرآن عمل کند صالح ‏مى‌شود و اگر خداوند بخواهد ولى کسى بشود، از راه قرآن، ولایت و تدبیر او را اعمال مى‌کند.‏ به همین دلیل مى‌فرماید: «فاقرءوا ما تیسّر من القرآن»(2) آن مقدارى که براى شما میسّر است ‏قرآن تلاوت کنید و با این کتاب الهى مأنوس باشید. حتّى اگر معناى بعضى از آیات و سور براى شما روشن ‏نشد، نگویید خواندن بدون ادراک چه اثرى دارد. چون قرآن، کلام آدمى نیست که اگر کسى معنایش را نداند ‏خواندنش بى‌ثمر باشد؛ بلکه نورى الهى است که خواندن آن به تنهایى عبادت است گرچه به معنایش ‏آگاهى نداشته باشد.‏

 

‏(1) سورهٔ اعراف، آیهٔ 196.‏

‏(2) سورهٔ مزّمل، آیهٔ 20.‏ ‏(قرآن در قرآن، ص 239، 240.)‏